Nawet jeden tłusty posiłek może sprowokować zawał ?

• Czy pojedynczy grzeszek dietetyczny ma jakiekolwiek znaczenie dla mojego zdrowia?

• Jak jeden posiłek mógłby je zdestabilizować?

• Dlaczego pod koniec świąt widzimy pełne cierpiących szpitalne Izby Przyjęć i SOR-y?

• Czy można zrobić czytelne i mądre badanie naukowe w dwa dni?

• Szykujesz mięso na grilla ? Przeczytaj koniecznie

W badaniu porównano wpływ pojedynczego, bogatego w tłuszcze nasycone posiłku na organizm.

Wiemy, że spożywanie wysokokalorycznych i gęstych kalorycznie posiłków niekorzystnie wpływa na nasze zdrowie. Po spożyciu czujemy się ociężali, bez energii, senni. Z przeprowadzonych badań wiemy, że posiłki takie nasilają:

• aktywację zapalną,
• oporność na insulinę,
• zaburzenia cholesterolowe,
• dysfunkcję śródbłonka naczyniowego,
• postęp miażdżycy.

Zaplanowano proste badanie, którego celem było porównanie wpływu na organizm dwóch posiłków o równych wartościach kalorycznych, lecz znacznie różniących się pod względem zawartości tłuszczów.

Skupiono się na monitorowaniu:

• zmian wyglądu krwinek czerwonych (a co za tym idzie, funkcji erytrocytów). Nie wszyscy wiedzą o tym, że kształt krwinek wpływa za łatwość i płynność ich przesuwania się w naczyniach. Dodatkowo, krwinki wydzielają do światła naczyń substancje np. wpływające na rozkurczanie się naczyń (tlenek azotu i ATP) – co ułatwia przepływ krwi.
• markerach stanu zapalnego, co odzwierciedla ryzyko destabilizacji blaszek miażdżycowych i wystąpienie zawału bądź udaru. Takim markerem jest enzym mieloperoksydaza (MPO). Im wyższy jej poziom, tym większe ryzyko zawału bądź udaru, tym większa sztywność naczyń i większe nasilenie stanu zapalnego w ścianie naczynia.

Do badania włączono zdrowych dotychczas ochotników.

Zakazano większej aktywności fizycznej oraz spożywania napojów z kofeiną na 24 godziny przed badaniem oraz przyjmowania preparatów witaminowych na 72 godziny przed badaniem.

Posiłek wysokotłuszczowy (HFM) był mlecznym koktajlem (popularnie zwanym milkshake – większość kojarzy tą nazwę z produktów oferowanych w sieciach fast food). Zawierał on 1 g tłuszczu na kilogram masy ciała.

Posiłek izokaloryczny (ICM) jako kontrola zawierał 0,04 g tłuszczu na kilogram masy ciała.

Oba posiłki były równe, co do całkowitej zawartości kalorii.

4 godziny po spożyciu posiłku pobierano próbki krwi i wykonywano badania funkcji naczyń.

Dobry cholesterol – uszkodzony

Ryc 1 Niekorzystna oksydacja cząsteczek HDL (dobrego cholesterolu) po spożyciu wysokotłuszczowego posiłku. Copyright: https://www.nature.com/articles/s41374-018-0038-3/figures/1

Rycina 1. pokazuje ocenę ilościową oksydowanych (utlenionych) cząsteczek lipoprotein wysokiej gęstości (HDL) ze pomocą testu ELISA. Widzimy 8-krotnie większą ich ilość po posiłku wysokotłuszczowym (HFM) w porównaniu do posiłku kontrolnego. Oksydacja tych cząsteczek upośledza ich funkcję. Zatem nie tylko poziom złego i dobrego choelsterolu jest istotny, ale również ilość jego „uszkodzonych cząsteczek”. Niestety tego drugiego parametru nie pokazują nam rutynowo wykonywane testy.  

Zdeformowane krwinki

Ryc 2. Zmiany po spożyciu nisko (ICM) oraz wysokotłuszczowego (HFM) posiłku: zmiana OB (lewy panel), zmiana wyglądu krwinek czerwonych (prawy panel) po posiłku. Copyright: https://www.nature.com/articles/s41374-018-0038-3/figures/2

Ryc 2. Zmiany w wyglądzie erytrocytów i monocytów po posiłku wysokotłuszczowym i izokalorycznym. a Wpływ HFM i ICM na opad krwinek czerwonych (OB). Efekt ICM (b) i HFM (c–e) na wygląd krwinek czerwonych w rozmazie morfologii. Widoczna mikrocytoza (mniejsze krwinki) (c), akantocytoza (wypustki cytoplazmy) (d), and echinocytoza (drobne, igiełkowate wypustki cytoplazmy) (e) po posiłku wysokotłuszczowym. Monocyty piankowate (f) przeładowane tłuszczami monocyty (g) po HFM. b–e powiększenie ×400, f–g ×1000

Po posiłku wysokotłuszczowym rośnie OB podczas, gdy po niskotłuszczowym maleje. Powszechnie znane badanie OB odzwierciedla stan zapalny. Każda zmiana kształtu krwinki powoduje pogarsza jej zdolność do przesuwania się w naczyniach.

Co dzieje się z naszymi tętnicami ?

Ryc 3. Zmiany rozszerzalności tętnic (FMD) po nisko i wysokotłuszczowym posiłku

Po niskotłuszczowym posiłku widzimy minimalną poprawę reaktywności ścian tętnic (strzałka niebieska). Odwrotna reakcja – osłabienie reaktywności, zmniejszenie możliwości poszerzenia światła tętnicy, w pewnym sensie częściowe, czasowe porażenie funkcji rozkurczowej tętnic widzimy po spożyciu posiłku wysokotłuszczowego (strzałka czerwona).

Markery stanu zapalnego – rozlana benzyna czekająca na iskrę zapłonu

Ryc 4. Aktywność cytokin prozapalnych oraz mieloperoksydazy (MPO) po posiłku izokalorycznym (ICM) oraz wysokotłuszczowym (HFM). Obserwujemy  istotny wzrost aktywności cytokin prozapalnych (TNF, IL-8) oraz MPO po spożyciu posiłku wysokotłuszczowego (strzałki czerwone). Po niskotłuszczowym posiłku nie ma żadnej reakcji tych cytokin (niebieska pozioma linia). 

Dla przypomnienia to właśnie aktywacja cytokin prozapalnych i enzymów nadtrawiających czapeczkę blaszki miażdżycowej jest elementem wyzwalającym katastrofę jej destabilizacji – pęknięcia. W efekcie dochodzi do gwałtownego formowania się na pękniętej blaszce skrzepliny, powodującej zamknięcie tętnicy. W zależności gdzie zlokalizowana była blaszka, takie mamy objawy niedokrwienia:

• w sercu – zawał.
• w mózgu – udar niedokrwienny.
• w innych lokalizacjach krytycznej niedokrwienia narządów i kończyn.

Podsumowanie

Już w kilka godzin po spożyciu tłustego posiłku mamy sztywniejsze tętnice, zwiększoną aktywność zapalną, a krwinki dużo trudniej przesuwają się w naczyniach. Krwinki nie są (tak jak się niektórym wydaje) jedynie przetaczającymi się przez nasze naczynia kulkami. Są to komórki czynne metabolicznie. Przedstawione badanie pokazuje jak szybko po spożyciu posiłku mogą one reagować. Poprzez indukowane przez poposiłkową lipemię (skok w stężeniu tłuszczy w osoczu) siły osmotyczne zmieniają swój kształt. Powoduje to zaburzenie ich „przesuwania się” w naczyniach. Przecież mikrocyty są mniejsze! Powinny łatwiej się przesuwać! Problem w tym, że wykazują one tendencję do sklejania się w wąskich kapilarach mikrokrążenia :(

Tym z Państwa, którzy dotychczas zastanawiali się, jak możliwe jest zmniejszenie u pacjentów dolegliwości bólowych spowodowanych zwężeniami miażdżycowymi bez ich poszerzenia (stenty) lub omijania (by-apssy) – oto pokazuję jeden z mechanizmów. Wyciszenie aktywacji zapalnej zarówno w ścianach naczyń jak samych krwinkach powoduje znaczną poprawę parametrów przepływu. Niektórzy naukowcy szacują ją nawet na 300%. Czyli nawet, gdy pacjent ma 90% organiczne zwężenie tętnicy, to i tak możemy niezabiegowo uzyskać poprawę ukrwienia. Poprawę, która:

• zmniejszy nasilenie jego dolegliwości bólowych,
• zmniejszy nasilenie niedokrwienia,
• zmniejszy ryzyko wystąpienia potencjalnie groźnych dla życia zaburzeń rytmu serca indukowanych niedokrwieniem
• poprawi ukrwienie mózgu – poprawi jego funkcjonowanie we wszystkich aspektach,
• zapobiegnie lub zmniejszy postęp naczyniowych zmian otępiennych,
• odgrywa kluczową rolę w leczeniu zaburzeń erekcji. Tętnica grzbietowa prącia ma około 1 mm średnicy. Jest 2-3 razy mniejsza od tętnicy wieńcowej. Poprawa parametrów przepływu poprzez prostą interwencję dietetyczną zawsze przyczynia się do poprawy tego ważnego „hydraulicznego mechanizmu”.  Większość biegnie do lekarza po niebieskie i inne tabletki – a „lekarstwo jest na talerzu”.

Poprawa będzie proporcjonalna do stopnia wyciszenia aktywacji zapalnej.

Tutaj przedstawiony prosty model i przykład diety wysokotłuszczowej nie jest oczywiście jedynym przykładem wzbudzania takiej aktywacji. Uderzające jednak jest to, że ten przykład to nasza codzienność. Kup dziecku i sobie big milk shake lub bitą śmietanę i wyobraź sobie, co dzieje się w pierwszych kilku godzinach po jego spożyciu. Zastanawiasz się teraz na karkówką z grilla w związku ze zbliżającym się weekendem?

Zawsze mamy wybór – możemy wybrać zdrową sałatkę! Oczywiście optymalnie bez zalewy opartej na oliwie – ja proponuję zdrowe owocowe octy, dużo ziół i naturalnych przypraw oraz sok z cytryny.

Te kulinarne wybory mają znaczenie profilaktyczne dla zdrowych – nie wiemy kiedy i która blaszka miażdżycowa pęknie. Jednak dla pacjentów z objawami choroby lub tych, którzy już wcześniej przebyli zawały, udary, leczenie niedokrwienia kończyn – jest to fundamentalny element leczenia i jednocześnie prewencji.

Po przeczytaniu tego artykułu :

• masz fajny przykład dobrze zaplanowanego badania, które można wykonać w kilka dni,
• możesz sobie wyobrazić dlaczego twierdzę, że długoterminowo wysokotłuszczowa dieta ketogeniczna nie może być zdrowa dla człowieka,
• możesz sobie wyobrazić, co się dzieje w twoim organizmie po ciężkim, tłustym posiłku,
• możesz łatwiej wyobrazić sobie związek pomiędzy tłustą i przetworzoną dietą krajów kultury zachodniej a epidemią chorób naczyniowych,
• wiesz, jak w prosty sposób, w kilka dni samemu poprawić sobie przepływ we wszystkich naczyniach, bez lekarzy, bez pigułek, bez „czarodziejskich suplementów”,
• wiesz, co wybierać w trakcie następnego grilla……

Zwróć się w stronę zdrowia – Turn Fit !

Źródło: https://www.nature.com/articles/s41374-018-0038-3