Rezonans magnetyczny serca (ang. Cardiac Magnetic Resonance – CMR)

CMR jest doskonałą i zaawansowaną metodą obrazowania o ugruntowanej aczkolwiek wciąż ewoluującej pozycji w diagnostyce schorzeń serca i dużych naczyń. W niektórych wskazaniach takich jak:

1. 1. ocena anatomii i funkcji komór,
   2. wady wrodzone serca i dużych naczyń
   3. choroby i wady aorty i dużych naczyń (w wyjątkiem wskazań ostrych gdzie wykonujemy tomografię komputerową – TK)
   4. zapalenie mięśnia sercowego,
   5. sarkoidoza,
   6. amyloidoza,
   7. zespoły eozynofilowe,
   8. hemochromatoza,
   9. talasemia,
   10. włóknienie śródmięśniowe
   11. łączna ocena z różnicowaniem niedokrwienia / hibernacji / blizny pozawałowej  u pacjentów z chorobą wieńcową

jest pierwszoplanową metodą obrazowania.

W kolejnych wskazaniach :

1. wady zastawkowe
2. zaburzenia synchronii
3. kardiomiopatia przerostowa

Jeżeli podobają Ci się treści tworzone przeze mnie możesz mnie wesprzeć i postawić mi kawę !

CMR jest wykorzystywana jako metoda uzupełniająca inne kardiologiczne badania diagnostyczne lub stosowana gdy okno echokardiograficzne jest trudne, lub mamy do czynienia z nietypową anatomią.

CMR dzięki zróżnicowanym sekwencjom i zastosowaniu kontrastu gadolinowego pozwala na różnicowanie tkankowe (różne sekwencje – kinowe, czarna i biała krew, LGE) w znakomity sposób ułatwiające różnicowanie patologicznych struktur w jamach serca, bezpośrednim otoczeniu serca, dużych naczyniach.

Olbrzymią zaletą CMR jest dowolność projekcji anatomicznych. W praktyce najczęściej wykorzystujemy tę właściwość CMR przy obrazowaniu okolic koniuszka serca, anatomii prawej komory, nieprawidłowych połączeń w wadach przeciekowych, w wadach wrodzonych gdy zaburzonych jest często wiele relacji anatomicznych, wreszcie gdy wnioski z dotychczas wykonanych badań nie są jednoznaczne.

Kluczową cechą CMR szczególnie istotną u pacjentów, u których należy monitorować ewentualny postęp choroby jest brak szkodliwego oddziaływania na organizm promieniowania jonizującego. Należy pamiętać, iż dawka tego promieniowania w przypadku obrazowania serca i dużych naczyń  jest duża. Zatem poza pacjentami kierowanymi :

1. w stanach ostrych (potrójne wykluczenie w TK),
2. do angiografii tętnic wieńcowych
3. oceną zwapnień
4. obecnością przeciwwskazań do CMR

powinniśmy kierować pacjentów do CMR. Przykładami wskazań do monitorowania są tętniaki aorty, dwupłatkowa zastawka aortalna z poszerzeniem aorty wstępującej, stany po zapaleniu mięśnia sercowego, ewolucja zwłóknień miokardium w chorobach pierwotnych miokardium, patologie prawej komory.

Bezpieczeństwo badania (zastawki , stenty , rozruszniki serca, protezy, implanty)

Problemem nadal jest wpływ pola magnetycznego na urządzenia wykonane z metalu, które są wszczepione do organizmu. Podczas, gdy osoby ze stentami wieńcowymi zarówno metalowymi, jak i powlekanymi oraz zastawkami mechanicznymi mogą być bezpiecznie badane metodą CMR, to wszczepienie defibrylatora lub rozrusznika serca jest obecnie uważane za przeciwwskazanie do MR. Wśród potencjalnych powikłań wymienia się brak działania lub nieprawidłowe wyładowania defibrylatora i rozrusznika oraz nagrzewanie się elektrody powodujące uszkodzenia termiczne tkanek.

3 rodzaje stent-graftów aortalnych są uważane za trudne do obrazowania w MR. Praktycznie wszystkie przezskórnie implantowane zapinki i okludery posiadają etykietę bezpieczeństwa w MR (MR-safe lub MR-conditional). Badanie CMR jest natomiast przeciwwskazane u pacjentów w wszczepionym balonem do kontrapulsacji wewnątrzaortalnej oraz w założonym cewnikiem Swan-Ganza.

Kiedy badanie się nie uda – u kogo unikamy CMR , dlaczego czasami dyskwalifikujemy pacjentów

Badanie CMR nie dostarczy satysfakcjonującej odpowiedzi na pytanie kliniczne przede wszystkim gdy nie ma wystarczającej współpracy ze strony pacjenta. Badanie CMR trwa średnio 30 do 40 min. Zawsze zatem należy omówić specyfikę sposobu wykonywania badania jak również w uzasadnionych przypadkach przeprowadzić symulację badania.

Typowe wskazania

Ocena morfologii jam serca i osierdzia i ilościowa ocena funkcji serca – badanie referencyjne – szczególnie przydatne w ocenie prawej komory serca, gdy złe warunki dla echokardiografii w pozostałych jamach serca

Ocena perfuzji, prędkości przepływu, objętości

Zmiany struktury tkankowej – różnicowanie tkankowe – zapalenie mięśnia sercowego, amyloidoza, zespoły eozynofilowe, hemochromatoza, talasemia, włóknienie śródmięśniowe

Morfologia dużych naczyń – angiografia MR – ocena aorty – możliwość monitorowania patologii np. progresji tętniaków (brak promieniowania jonizującego)

Nieprawidłowe połączenia naczyń i wady przeciekowe serca, ocena przepływów

Ocena osierdzia

Zmiany struktury tkankowej serca – kardiomiopatie, choroby spichrzeniowe, guzy pierwotne i wtórne serca i okolic serca, różnicowanie patologicznych mas, skrzeplin, obecności stanu zapalnego (sekwencje T2 zależne)

Ocena blizny po zawale serca i ocena żywotności miokardium – wskazania do zabiegów rewaskularyzacji mięśnia sercowego u pacjentów z chorobą wieńcową (trudności w wykonaniu próby wysiłkowej, badań typu stress, nie oczywiste ich wyniki)

Podsumowanie

1. Doskonałe obrazowanie całego serca, dużych naczyń – bez użycia promieniowania jonizujacego – możliwość powtarzania badań, monitorowania progresji choroby bez negatywnych dla pacjenta konsekwencji zdrowotnych.
2. Ograniczenie – implanty, brak współpracy pacjenta, istotne zaburzenia rytmu serca.
3. Ilość i jakość uzyskanych danych obrazowych zależy w sposób kapitalny od zadanego pytania klinicznego przez lekarza kierującego w skierowaniu. CMR w przeciwieństwie do badach opartych na promieniowaniu RTG charakteryzuje się bardzo dużą różnorodnością sekwencji, które realizujemy u poszczególnych pacjentów w zależności od potrzeby klinicznej