Jak mierzyć tętno

Witam Was wszystkich w kolejnym odcinku podcastu ZawałOFFcy poświęconemu zagadnieniu badania tętna i mierzeniu tętna, praktycznej wagi badania tętna. W poprzednim odcinku wprowadziłem Was w to zagadnienie, dzisiaj będziemy mówili sobie przede wszystkim o tym, gdzie możemy sobie zbadać tętno, gdzie powinniśmy w codziennej praktyce badać sobie tętno, a gdzie tego badania sami – jako niewykwalifikowani medycznie – nie powinniśmy tego robić i dlatego. Zapraszam Was serdecznie na kontynuację wątku o badaniu tętna. Mam nadzieję, że będzie dla Was interesujący.

Jeżeli podobają Ci się treści tworzone przeze mnie możesz postawić mi kawę !

Gdzie możemy zbadać nasz puls?

Tętno, czyli nasz puls możemy zbadać we wszystkich miejscach, gdzie tętnice przebiegają w miarę powierzchownie. Z punktu widzenia medycznego mówimy o badaniu tętna na dużych tętnicach, no i na tych mniejszych.

W stanach ostrych, wtedy kiedy mamy podejrzenie zagrożenia życia, kiedy mamy pacjenta nieprzytomnego, kiedy mamy pacjenta we wstrząsie zdecydowanie faworyzujemy badanie tętna na tętnicach dużych. Jest tak dlatego, że w tych bardzo kryzysowych dla naszego zdrowia i życia sytuacjach nasz organizm stara się zapewnić przepływ krwi przede wszystkim dla kluczowych organów takich, jak nasz mózg, płuca i serce. I wtedy właśnie nasz organizm reguluje przepływ krwi, zmniejszając go w częściach obwodowych ciała. Dlatego właśnie możemy mieć olbrzymi problem z wyczuciem pulsu, z wyczuciem tętna na przykład na nadgarstkach. Sytuacja ta nazywa się centralizacją krążenia krwi. Dlatego w najbardziej kryzysowych sytuacjach zdecydowanie badamy tętno na dużych tętnicach.

Duże tętnice

Co to są duże tętnice? Przede wszystkim mam na myśli tętnice szyjne oraz tętnice udowe.

Na pewno dotykając przednie okolice swojej szyi, po obu stronach krtani jesteście w stanie wyczuć tętnienie. Jest to właśnie tętno pochodzące z prawej lub lewej tętnicy szyjnej wspólnej. Teraz bardzo ważna wskazówka praktyczna!

Nie polecałbym wszystkim badania tętna na tętnicach szyjnych jako badania pierwszego wyboru. Dla większości ludzi pierwszą lokalizacją powinno być badanie tętna na tętnicy promieniowej, o którym zaraz będę mówił.

No, ale dlaczego nie te tętnice szyjne, jeżeli tak bardzo wyraźnie to tętno jest wyczuwalne?

Ano dlatego,  że istnieje coś takiego jak odruch z zatoki tętnicy szyjnej.

Jeżeli będziemy bardziej energicznie uciskać miejsce tętnienia tętnicy szyjnej u niektórych z nas może dojść do spadku ciśnienia tętniczego i może dojść go zwolnienia akcji serca. Osoby bardziej wrażliwe na wyzwolenie tego typu odruchu mogą nawet doświadczyć omdlenia.

Ryzyko doświadczenia spadku ciśnienia lub wręcz omdlenia odruchowego przede wszystkim będzie wzrastało wraz z wiekiem pacjenta, który uciska sobie tętnicę szyjną oraz szczególnie zwracam uwagę na popełniany błąd w postaci uciskania obu tętnic szyjnych podczas badania tętna jednocześnie. A więc uwaga praktyczna: jeżeli wyczuwacie i badacie tętno na tętnicy szyjnej zawsze róbcie to tylko po jednej stronie krtani, nigdy jednocześnie nie badamy po obu stronach!

Niby prosta sprawa, ale ta praktyczna porada jest w stanie zapobiec wielu stresującym Was samych i Waszych bliskich sytuacjom!

Podsumowując, możemy rzeczywiście badać tętno na dużych tętnicach, ale w Waszym codziennym życiu będę rekomendował, abyście najpierw i przede wszystkim wybierali miejsca do badania tętna obwodowego.

Gdzie możemy badać tętno obwodowe?

Miejsc do badania tętna jest naprawdę sporo, teraz szybko je wymienię, ale oczywiście w praktyce nie będziecie tych wszystkich miejsc wykorzystywali.

Jeżeli chodzi o kończynę górną, jesteśmy w stanie wyczuć fale tętna pod pachą, jesteśmy w stanie wyczuć fale tętna przyśrodkowo pod bicepsem, czyli na ramieniu, najlepiej tuż powyżej stawu łokciowego, no i oczywiście, co jest najbardziej popularnym miejscem i rekomendowanym dla Was do wyczuwania tętna, szukamy go u podstawy nadgarstka na tętnicy promieniowej i po drugiej stronie na tętnicy łokciowej.

Aby łatwo Wam było odróżnić, która to tętnica promieniowa, mam wskazówkę. Jest to miejsce, w którym wyczuwacie tętno po stronie Waszego kciuka to właśnie tętnica promieniowa. Po drugiej stronie, czyli tam gdzie zlokalizowany jest mały palec Waszej dłoni jest to tętnica łokciowa.

Jeszcze szybko wymienię miejsca gdzie na kończynie dolnej, czyli na nodze możemy również wyczuć fale tętna. Tętno na tętnicy udowej, czyli tętnicy dużej jest zlokalizowane pośrodku w naszej pachwinie, możemy znaleźć tętnienie z tyłu w dołku pod kolanem oraz możemy znaleźć tętno w dwóch lokalizacjach na naszej stopie. Wyczuwamy je na grzbiecie stopy jest to tętno tętnicy grzbietowej stopy oraz za kostką przyśrodkową tam też również znajdziemy tętno. Niestety u osób z zaawansowanym procesem miażdżycowym, z miażdżycą tętnic obwodowych często tętno na stopie jest bardzo słabo albo w ogóle nie jest wyczuwalne. Warto śledzić moje zalecania i zapobiegać miażdżycy lub wyhamować jej postęp zanim doprowadzimy do takiej sytuacji.

Możecie przećwiczyć w wolnej chwili szukanie tętna w tych wszystkich wymienionych przeze mnie okolicach.

Nawyk monitorowania tętna

Natomiast to na czym mnie będzie zależało to żebyście przede wszystkim przyzwyczaili się do łapania za swoje nadgarstki. Chcę Was przyzwyczaić do wyczuwania tętna na swojej prawej i lewej tętnicy promieniowej.

I nie ma to nic wspólnego z nastrajaniem was do zachowań hipochondrycznych.

Musicie wiedzieć, że edukacja i nauczenie naszych pacjentów samobadania własnego tętna jest umieszczone w oficjalnych wytycznych kardiologicznych. Jest tak dlatego, że ta umiejętność może wpływać na losy naszych pacjentów. Pomimo dostępności bardzo skomplikowanej diagnostyki medycznej samobadanie swojego własnego pulsu jest metodą diagnostyczną dostępną w każdym miejscu i w każdej sytuacji w jakiej możecie się znaleźć.

Warto poćwiczyć i warto wykształcić u siebie odruch badania swojego tętna.

O tym jakie są aspekty praktyczne i dlaczego warto to robić, na jakie sytuacje rzeczywiście warto zwracać uwagę, a jakie nie mają praktycznego dla Was znaczenia – o tym wszystkim będę mówił w kolejnych odcinkach podcastu ZawałOFFwcy, na które oczywiście serdecznie Was wszystkich zapraszam.