Operacja u pacjenta po stencie
Planowany zabieg operacyjny jest najczęstszym powodem przedwczesnego odstawienia terapii przeciwpłytkowej u pacjentów po angioplastyce wieńcowej (PCI) z implantacją stentu.
W ostatnio opublikowanej analizie z włoskich ośrodków spośród 9789 pacjentów poddanych PCI w okresie obserwacji 737 (7,5%) zostało zoperowanych.
Przerwanie leczenia przeciwpłytkowego 56%,
Kontynuacja leczenia przeciwpłytkowego 44%,
Średnio czas od wstrzymania leczenia przeciwpłytkowego do operacji wyniósł 7 dni.
W grupie pacjentów, u których przerwano leczenie przeciwpłytkowe istotnie częściej występowały:
- wszystkie niekorzystne zdarzenia – MACE (7,5% vs 0,3%),
- zgon z powodu schorzeń kardiologicznych (2,7% vs 0,3%),
- zawał serca (4,0% vs 0%),
- częstość zakrzepicy w stencie była większa, chociaż nie było to istotne statystycznie (1,9% vs 0,3%, p = 0,08).
Okołooperacyjne przerwanie leczenia przeciwpłytkowego 25-krotnie zwiększało ryzyko wystąpienia niekorzystnych zdarzeń sercowo-naczyniowych w ciągu 30 dni po zabiegu
Zmniejszenie ryzyka MACE dzięki pozostawieniu ASA (Acard, Polocard) w okresie okołooperacyjnym = 73%,
Całkowita częstość występowania krwawień w czasie 30 dni = 20 %,
Krwawienia były częstsze gdy przerwano leczenie przeciwpłytkowe w porównaniu do tych, którzy kontynuowali terapię (25,6% vs 13,9%).
Okołooperacyjne stosowanie zarówno ASA jak i klopidogrelu nie zwiększało ryzyka krwawienia.
Wniosek
Przerwanie leczenia przeciwpłytkowego u pacjentów ze stentami wieńcowymi poddawanych zabiegom kardio- i niekardiochirurgicznym zwiększa ryzyko poważnych zdarzeń sercowo-naczyniowych w 30-dniowej obserwacji jednocześnie nie zapewniając znaczącej ochrony przed krwawieniami. W celu zmniejszenia ryzyka powikłań sercowo-naczyniowych autorzy zalecają kontynuowanie podawania ASA przy większości zabiegów, natomiast klopidogrelu przy operacjach niewysokiego ryzyka krwawienia.
Źródło: Rossini R, Musumeci G, Capodanno D et al. Perioperative management of oral antiplatelet therapy and clinical outcomes in coronary stent patients undergoing surgery. Results of a multicentre registry. Thromb Haemost 2015; 113: 272–282
