Niestety inspiracją do napisania tego posta jest niedawna śmierć młodego człowieka. Śmierć nagła. Natomiast z lekarskiego punktu widzenia scenariusz niestety w różnych wariantach dość często się powtarza. Wielu przypadkom można łatwo zapobiec….trzeba tylko o tym pomyśleć.

Historia z ostatnich dni:

39 letni mężczyzna (dotychczas w wywiad umiarkowanego nadciśnienia tętniczego, palący niewielkie ilości papierosów) wykupił z małżonką wczasy na jednej z pięknych Wysp Karaibskich. Po długim locie można wreszcie odpocząć na gorących piaskach popijając serwowane w ramach all-inclusive drinki oraz w spokoju i oddali od problemów codzienności puścić dymka.

Niestety w 2 dobie pobytu pacjent nagle zgłasza duszność, ból w klatce piersiowej i niestety umiera na oczach żony.

Prawdopodobną przyczyną śmierci jest zatorowość płucna. Na zdjęciu powyżej masywna skrzeplina zamykająca lewą tętnicę płucną widoczna w badaniu angio-TK.

Kim jest wróg ?

Chciałbym w formie graficznej przedstawić Państwu główne czynniki ryzyka zwiększające ryzyko powstawania skrzeplin i częstej ich migracji do naczyń płucnych z zatorowaniem. Przed wiekami główne mechnizmy zostały opisane jako TRIADA VIRCHOVA (od nazwiska badacza).

Profilaktyka

Jak zaznaczyłem powyżej kolorem czerwonym w analizowanym przypadku wystąpiło praktycznie w tym samym czasie kilka czynników ryzyka. Długi (trwający >6 godzin) lot samolotem, gorący klimat (sprzyja odwodnieniu), spożycie alkoholu (sprzyja odwodnieniu), palenie papierosów (silna toksyna dla śródbłonka naczyń). Istotne jest to, że większość wymienionych czynników jest modyfikowalne – możemy:

• gimnastykować się podczas lotu
• przyjąć profilaktyczną dawkę leku przeciwkrzepliwego
• dopijać odpowiednie ilości płynów (zwłaszcza gdy pijemy alkohol i znajdujemy się w gorącym klimacie)
• zaprzestać palenia papierosów

Czy warto o tym pamietać?

Warto również zwracać uwagę na pewne objawy które mogą poprzedzać wystąpienie zatoru. Sa nimi:

• Nowy ból kończyny bez urazu
• Jej bolesność uciskowa
• Obrzęk kończyny

W przypadku konieczności włączenia leków przeciwkrzepliwych konieczna jest konsultacja lekarska.

Jednak bez wizyty u lekarza możemy odrobinę zmodyfikować swoją dietę tak, aby zmniejszyć ryzyko powstawania skrzeplin.

Dieta zmniejszajaca ryzyko:

• Generalnie – dieta roślinna
• Szczególnie :
  • Czosnek i cebula
  • Przyprawy – imbir, anyż
  • Kwasy wielonienasycone (olej z ogórecznika i wiesiołka),
  • Poliflawonoidy – pokarmy pochodzenia roślinnego (między innymi: zielona herbata, kakao, czerwone winogrona)

Nie jest wskazane spożywanie dużej ilości białek i tłuszczów pochodzenia zwierzęcego (mięsa i nabiał), które niestety przyczyniają się do zwiększenia lepkości krwi – pogarszajac przepływ. Warto zwracać uwagę na poziom makreków stanu zapalnego (OB, WBC, CRP, wskaźniki OMEGA). Pilnujemy poziomu homocysteiny – jej nadmiar zwiększa stan zapalny, powoduje dysfunkcję śródbłonka i niestety sprzyjają tworzeniu zakrzepów.

Pamietajmy, bo naprawdę warto….