Z mojego doświadczenia z pracy z pacjentami wynika, że większość z nich nie oczekuje ode mnie postępowania zgodnie z wytycznymi. Oczekują oni wdrożenia takiej strategii, która zabezpieczy ich przed kolejnym nawrotem choroby, zahamuje jej postęp. Rozpoznana choroba wieńcowa to wiszące nad głową zagrożenie. Pacjent chce czuć się bezpieczny. Aby pod tym kątem zrozumieć, gdzie się aktualnie znajdujemy, a gdzie chcielibyśmy być w kwestii profilaktyki i leczenia choroby wieńcowej, muszę Państwu przybliżyć kilka najważniejszych danych z przełomowych badań.
Badanie Prospective Natural-History Study of Coronary Atherosclerosis
Włączono 697 pacjentów po przebytych ostrych zespołach wieńcowych leczonych poszerzeniem odpowiedzialnych za nie zwężeń w tętnicach wieńcowych. Analizowano częstość incydentów sercowo-naczyniowych. Wystąpiły one pomimo leczenia znów u 20,4% w czasie 3,4 lat obserwacji. Mniej więcej połowa nawrotów dotyczyła leczonych już wcześniej zwężeń. Druga połowa była spowodowana zwężeniami nowo powstałymi. Te nowo powstałe, niestabilne blaszki na początku badania były w większości zmianami nieistotnymi w ocenie podczas koronarografii. Co ciekawe, miały one cienką czapeczkę włóknistą, co stwierdzono w ultrasonografii wewnątrzwieńcowej (IVUS). Takie ścieńczenie czapeczki tworzy ryzyko jej pęknięcia w przyszłości, odsłonięcia wnętrza blaszki miażdżycowej. Powoduje to gwałtowną aktywację płytek krwi i tworzenie skrzepliny zamykającej tętnicę.
Problem naszej codziennej praktyki polega na tym, że poza takimi badaniami klinicznymi nie wykonujemy u wszystkich pacjentów, w każdej tętnicy wieńcowej badania IVUS, aby zidentyfikować i policzyć „ścieńczałe czapeczki”…
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1002358
Badanie COURAGE
2287 pacjentów leczonych z powodu stabilnej choroby wieńcowej podzielono na dwie grupy:
- optymalnej terapii farmakologicznej i zmiany stylu życia wg wytycznych towarzystw kardiologicznych,
- leczenia zabiegowego – angioplastyki wieńcowej – poszerzenia istotnych zwężeń tętnic wieńcowych z leczeniem farmakologicznym oraz zmianą stylu życia.
Średni czas obserwacji to 4,5 roku. W tym czasie u 20% w grupie leczonej zachowawczo i u 19,5% w grupie leczonej zabiegowo doszło do zgonu, kolejnego ostrego zespołu wieńcowego lub udaru. Wnioskiem z tego badania było stwierdzenie braku przewagi i korzyści ze stosowania strategii zabiegowej w stabilnej chorobie wieńcowej. Istotne jest to, że w obu grupach stosowano optymalne (wg wytycznych) leczenie farmakologiczne i dietetyczne (dieta rekomendowana wtedy przez Amerykańskie Towarzystwo Kardiologiczne)
http://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa070829
Badanie Lyon Heart Study
Celem tego randomizowanego badania była ocena czy schemat diety śródziemnomorskiej w trakcie 46-miesięcznej obserwacji spowoduje zmniejszenie ryzyka wystąpienia kolejnych epizodów choroby wieńcowej u pacjentów, którzy przebyli już zawał serca. Ponowne incydenty (zawały bądź śmierć w okresie obserwacji) wystąpiły znacznie rzadziej w grupie diety śródziemnomorskiej (u 14 pacjentów) niż standardowej diety krajów zachodnich (u 44 pacjentów). To niewątpliwie dobry wynik świadczący o dużym zmniejszeniu ryzyka po zastosowaniu takiej diety. Niemniej, wciąż ryzyko to wynosi 24%…
Badanie Treating the Cause
Do badania wykonanego przez Caldwella Esselstyna w Cleveland Clinic włączono 198 niepalących pacjentów z rozpoznaną chorobą wieńcową na podstawie przebytego zawału (44pacjentów), koronarografii (180 wykonanych badań), dodatniego wyniku badanie typu stress (74 wykonane próby wysiłkowe lub obciążenia farmakologiczne). 177 przestrzegało zaleceń dietetycznych (nieprzetworzona dieta roślinna – whole food plant based diet WFPBD), 21 pacjentów nie było w stanie przestrzegać diety. Jako kryterium nieprzestrzegania diety uważano brak całkowitego wykluczenia z diety ryb, nabiału, mięsa, jaj oraz wszystkich olejów (tłuszczy skoncentrowanych). Z drugiej grupy utworzono grupę kontrolną. W czasie trwającej 3,7 roku obserwacji nawrót dolegliwości, ponowny zawał, śmierć, udar wystąpił u 0,6% ( 1 pacjent doznał niewielkiego udaru) w grupie przestrzegającej diety oraz u 62% (u 13 z 21 pacjentów) nie stosujących diety WFPBD a leczonych standardowo przez kardiologa.
W grupie diety WFPBD stwierdzono:
- u 93% zmniejszenie lub ustąpienie dolegliwości wieńcowych,
- u 22% udokumentowano zmniejszenie (regresję) zwężeń w koronarografii lub niedokrwienia w obrazowym badaniu perfuzji mięśnia sercowego,
- u 27 pacjentów przed badaniem zakwalifikowanych do zabiegu poprawy ukrwienia mięśnia sercowego (stenty lub by-passy) nie wykonano tego zabiegu, a obserwowano ustąpienie bądź zmniejszenie dolegliwości wieńcowych,
- średnie zmniejszenie masy ciała wynosiło 8,5 kg.
Komentarze do badania
W trakcie obserwacji w grupie badanej stwierdzono 5 zgonów nie spowodowanych przyczynami wieńcowymi: 3 nowotwory, 1 zatorowość płucną, 1 zapalenie płuc.
U 9 pacjentów wykonano zaplanowane wcześniej zabiegi: 1 bypassy planowe, 1 bypassy z powodu dyssekcji po wcześniejszej implantacji stentów, 1 stentowanie i 2 bypassy przed planowymi operacjami wymiany zastawek, 2 implantacje stentów, korygujące przepływ w tętnicach wcześniej pomostowanych, 2 bypassy u pacjentów przestrzegających dietę WFPBD, ale przekonanych do operacji przez swoich lekarzy pierwszego kontaktu, 2 pacjentów przebyło udar (jeden odmówił przyjmowania leku przeciwkrzepliwego przy migotaniu przedsionków), 1 pacjent po wcześniejszej implantacji stentu przerwał przedwcześnie przyjmowanie klopidogrelu.
Podsumowując wszystkie zdarzenia u pacjentów tylko dla jednego z nich udokumentowano pewny związek z progresją choroby w trakcie stosowania diety (udar u 1 pacjenta – 0,6% grupy).
Jednak nawet, gdy weźmiemy pod uwagę pozostałe wymienione zdarzenia w charakterze planowym bądź zależnym od błędu pacjenta – 18 z 177 pacjentów daje to nam częstość ponownych incydentów około 10%.
The Journal of family Practice | July 2014 | Vol 63, no 7
Zestawienie głównych badań – częstość ponownych incydentów sercowo-naczyniowych w zależności od stosowanej strategii leczenia
Podsumowanie
Zestawienie wyniku badania Treating the Cause z wymienionymi wyżej badaniami, stanowiącymi dotychczas „kamienie milowe” skuteczności leczenia choroby wieńcowej, pokazuje jak silnym narzędziem terapeutycznym jest właściwa dieta.
Dieta nakierowana na ochronę, regenerację i przywrócenie prawidłowej funkcji śródbłonka naczyniowego.
Podobne wyniki, dzięki zastosowaniu zastosowaniu WFPBD, uzyskał Dean Ornish w badaniu opublikowanym w 1990r w The Lancet .
Z niecierpliwością czekam na kolejne dane z badań nad dietą WFPBD, ponieważ z całą mocą muszę stwierdzić, że współczesna medycyna oparta na farmakologii i procedurach zabiegowych w przypadku stabilnych pacjentów nie proponuje nam nawet zbliżonej skuteczności do tego typu interwencji dietetycznej (patrz wykres).
Tych z Państwa, którzy są ciekawi szczegółów dotyczących stosowanej w badaniu Treating the Cause diety, chcę uspokoić i zapewniam, że zostanie ona omówiona w osobnym artykule wraz z krótkim uzasadnieniem, co konkretnie kierowało autora do wyboru tej diety.
Zachęcam do śledzenia bloga.
Turn Fit – zwróć się ku zdrowiu !
