Koarktacja aorty – rezonans magnetyczny

Przypadek 35 letniej pacjentki skierowanej na badanie rezonansu magnetycznego z podejrzeniem koarktacji aorty (CoA). Wada rozpoznana w pierwszym roku życia – dotychczas nie korygowana. W badaniu przedmiotowym szmer mezosystoliczny crescendo-decrescendo. W echokardiograficznym badaniu przezklatkowym (TTE) powiększenie i przero          st miokardium lewej komory, gradient średni około 40 mmHg w aorcie w miejscu typowym dla koarktacji.

W badaniu rezonansu magnetycznego (MR) około 18mm za odejściem tętnicy podobojczykowej lewej krytyczne koarktacja aorty (niemożliwy pomiar planimetryczny pola w miejscu zwężenia). Widoczne silnie wykształcone krążenie oboczne. Na zdjęciu wyraźnie poszerzone obie tętnice piersiowe wewnętrzne, poszerzona tętnica podobojczykowa lewa. Obecny dynamiczny jet turbulentnego przepływu poprzez zwężenie z niewielkim poststenotycznym poszerzeniem aorty zstępującej.

Koarktacja aorty (CoA) jest uznawana za wrodzoną złożoną chorobę układu naczyniowego. Stanowi 5-8% wad wrodzonych serca. Najczęściej zlokalizowana jest w miejscu odejścia przewodu tętniczego ale możliwa jest rzadka lokalizacja ektopowa w innej części aorty. W diagnostyce CoA preferowane są CT i MRI. Metodami tymi można zobrazować miejsce CoA, stopień, rozległość zwężenia oraz sąsiadujące segmenty aorty. Widzimy także rozwinięte naczynia krążenia obocznego. Złotym standardem oceny istotności CoA jest cewnikowanie aorty. CoA uznaje się za istotną gdy gradient maksymalnych ciśnień przed i za CoA>20mmHg. Echokardiograficzne gradienty doplerowskie nie są rekomendowane do oceny CoA. Korekcja wady jest rekomendowana u pacjentów z gradientem ciśnień >20mmHg pomiędzy górnymi a dolnymi kończynami (pomiar nieinwazyjny), u których występuje nadciśnienie tętnicze w górnej połowie ciała lub przerost lewej komory serca lub nieprawidłowa reakcja ciśnienia na wysiłek fizyczny (wytyczne ESC 2014 – klasa IC). Korekcję powinno się natomiast rozważyć niezależnie od gradientu gdy zwężenie jest >50% w MRI lub CT (klasa IIa tych samych wytycznych).

Obecnie u dorosłych pacjentów preferowaną metodą korekcji jest poszerzenie CoA z implantacją stentu.

Techniki rezonansu magnetycznego są coraz częściej stosowane do oceny anatomii i istotności koarktacji aorty. Istotną korzyścią i przewagą tej techniki jest brak zastosowania promieniowania jonizującego. Do oceny istotności CoA w rezonansie magnetycznym stosowane są dwa parametry :

• planimetryczny pomiar najmniejszego pola CoA indeksowanego powierzchnią ciała pacjenta
• skorygowany rytmem serca pomiar deceleracji w aorcie zstępującej uzyskany z sekwencji phase-velocity cine MRI.

W przedstawionym przypadku istnieją wskazania do korekcji wady, która  prawdopodobnie wykonana będzie metodą przezskórną.